ADIM ADIM KOSOVA’DA ŞİRKET KURULUM SÜRECİ
Kosova’da şirket kurulumu süreci Avrupa Birliği standartlarına benzer şekilde işler. Kosova’daki tüm işletmeler ve ticari unvanlar Kosova İşletme Tescil Kurumu’nda olmak zorundadır. Süreci kısa sizlere adım adım şu şekilde açıklayabiliriz;
Birinci Adım (Şirket Türünü Belirleme)
İşletme kaydı, Ticaret ve Sanayi Bakanlığı’na bağlı İşletme Kayıt Ajansı (KBRA) tarafından yapılır. (https://arbk.rks-gov.net/) İlk kayıt başvurusu, Kosova Ticaret Kayıt Ajansı’nın (KBRA) herhangi bir belediye merkezine yapılmalıdır. Şirketinize konum seçiminin, ana ofis veya faaliyet alanıyla uyumlu olmalıdır. Ayrıca, hem yabancı yatırımcıyı teşvik etmek hem de mevcut yerli ve yabancı yatırımları korumak için, yerli ve yabancı yatırımcılara eşit muamele edilmesini sağlayan Yabancı Yatırım Yasası mevcuttur.
Yasal bir işletme yürütmek için, yabancı ve yerel yatırımcıların, aşağıdaki işletme türlerinden biri olarak, Kosova Ticaret ve Sanayi Bakanlığı bünyesindeki İşletme Kayıt Ajansı’na işletmelerini kaydettirmeleri gerekmektedir:
1.Bireysel İşletme (Individual Business)
2. Kolektif Ortaklık (General Partnership)
3. Ortaklık (Partnership)
4. Limited Şirketler (Limited Liabilities Companies (L.L.C)
5. Anonim Şirketler (A.Ş.) (Joint Stock Companies (J.S.C.))
6. Yabancı Şirket (Foreign Company)
7. Sosyal Mülkiyetli İşletmeler (Socially Owned enterprises)
8. Kamu İşletmeleri (Public Enterprises)
9. Tarım Kooperatifleri (Agricultural Cooperatives)
Kosova’da en yaygın şirket türleri:
- Tek Kişilik Şirket (Individual Business – Sh.P.K.)
- Limited Şirket (Limited Liability Company – Sh.P.K.)
- Anonim Şirket (Joint Stock Company – J.S.C.)
Yabancı yatırımcılar genellikle Limited Şirket (Sh.P.K.) kurmayı tercih eder. Bu şirket türlerinden sizlere hangisinin en uygun olacağını belirleme aşamasında ofisimiz ile iletişime geçerek detaylı bilgi alabilirsiniz. Size ve planlamalarınıza en uygun olan şirket türünü belirledikten sonra, şirketinize isim belirlemeniz gerekmektedir.
İkinci Adım (Şirket İsmini Belirleme)
Şirketinize isim belirledikten sonra, Kosova Ticaret ve Sanayi Odası (KCC) veya İşletme Kayıt Ajansı (ARBK) üzerinden şirket adının uygunluğu kontrol edilir. Şirket adının uygun görülmesi halinde bir diğer aşama olan şirket kuruluş belgelerinin hazırlanması sürecine geçiş yapılabilir.
Üçüncü Adım (Kuruluş Belgelerinin Hazırlama)
Başvuru Formunun Doldurma (Application Form)
Başvru formunu herhangi bir KBRA merkezinden veya KBRA web sitesinden indirilebilirsiniz.
Kuruluş Sözleşmesinin/ Şirket Tüzüğünün Hazırlanması (Statute veya Memorandum of Association)
Ortakların kimlik bilgileri (yerli/yabancı), Sermaye beyanı (Minimum sermaye sektöre göre değişebilir)
Şirketinizin Türkiye’de Hazırlanması Gerekli Tüm Belgelerin Hazırlanması
Şirketinizin Türkiye’de Anonim veya Limited Şirketi olması durumuna göre hazırlanacak belgelerin listesi değişebilir. Bunun için ofisimiz ile iletişime geçebilirsiniz.
NOT: Şirket kuruluş işlemlerini ofisimiz olarak sizlerden vekalet alarak tüm süreci bizler sizin adınıza profesyonel bir şekilde yapmaktayız.
Dördüncü Adım (Şirketin Noter Onayının Alınması ve Tescili)
Hazırlanan belgeler noterde onaylatılır ve İşletme Kayıt Ajansı’na (ARBK) tescil işlemleri için başvuru yapılır. Burada herhangi bir evrak eksikliği olması durumunda başvuru işlemlerinin ret ile sonuçlanabilir. Şirketinizin faaliyet türüne göre ek lisanslar gerekebilir (örneğin, inşaat, gıda, turizm gibi sektörler)
Beşinci Adım (Vergi Kaydının Açılması ve Banka Hesabı Açılışı)
Kosova Vergi İdaresi (Tax Administration of Kosovo – TAK) üzerinden vergi numarası alınır. Şirket, KDV (VAT) kaydı yaptırmalıdır (yıllık cirosu 30.000 EUR’u aşan şirketler için zorunlu). Banka hesabı açmak için bazı bankalar fizikî olarak şirket temsilcilerinin imzasını isteyebilir.
Kosova’da bir bankada şirket hesabı açılır. Minimum sermaye miktarı şirketin türüne göre değiştiğinden gerekli olan sermaye miktarı yatırılır.
Altıncı Adım (Eğer Personel Alınacaksa Bunların Kayıtlarının Yapılması)
Çalışanlar için Kosova Emeklilik ve Sosyal Sigortalar Kurumu (Pension and Disability Insurance Fund)‘na kayıt yapılır. Çalışan başına Kosova asgari ücretinin altında bir maaş gösterilemediğinden bu süreçte gerek çalışanların sigortalarının yapılması gerekse sözleşmelerinin yapılması aşamalarında hem hukuki hem de muhasebe desteği alınmasını tavsiye ederiz. Ayrıca, şirketin düzenli muhasebe kayıtları tutması ve yıllık vergi beyannamelerini sunması gerekir.
Bizler bu süreçte sizlere Reşit Hukuk & Danışmanlık Bürosu olarak Kosova daki tüm süreci yönetmekteyiz.
Kosova’da Şirket Süresi ve Şirket Kurma Maliyeti
Süre: 1-4 hafta (Bu süreler şirketin türüne göre değişebilmektedir.)
NOT: Burada süreler Şirket kuruluşu için ayrı, banka hesabı açılması için ayrı ve yine şirket temsilcileri için oturum izinlerinin alınması için ayrı süreler belirlenecektir.
Maliyet: Kosova’da şirket kurma maliyetleri bizim hukuki danışmanlık ücretimiz dahil olmak üzere 3.000 EURO’dan başlamaktadır. Bu miktar şirketinizin türüne ve yatırımınızın büyüklüğüne göre artabilecektir. Sizlere daha net bir maliyet çıkarabilmemiz için ofisimiz ile iletişime geçebilirsiniz.
Kosova’da Vergi Oranları
Kosova’da şirketler için Kurumlar Vergisi standart olarak %10 olarak belirlenmiştir. KDV oranı belli bir miktarda cüronun üzerine çıkıldığı zaman ve yerel satışlar yapılmaya başlandığı zaman çıkabilmektedir. Kosova’daki işverenler, çalışanlarının brüt maaşlarının %5’i oranında aylık sosyal güvenlik katkı payı ödemekle yükümlüdür. Yabancılara yönelik 0% temettü vergisi, Kooperatif yoksa ayrıca stopaj uygulanmaz
Kosova’da Oturma İzni Alma
Türk vatandaşları vize almadan 90 güne kadar Kosova’da kalabilir, ancak uzun süreli oturum için izin alınmalıdır. Reşit Hukuk & Danışmanlık Bürosu olarak oturum izni alınması süreçlerinde de yine sizlerin yanında oluyoruz ve tüm süreci bizler yönetiyoruz.
Kosova Şirket Kaydının Avantajları
Kosova, Avrupa ve Orta Asya’daki diğer ülkelere kıyasla en düşük vergi rejimine sahiptir. Kosova’daki şirketler, yalnızca %10’luk standart oranda kurumlar vergisine tabidir. Kosova ekonomisi, 7,27 milyar ABD doları GSYİH ve %3 yıllık büyüme oranıyla hızla büyüyen ve güçlü bir ekonomidir.
2 milyondan fazla nüfusuyla Kosova, %75’i 35 yaşın altında olan Avrupa’nın en genç nüfusuna sahiptir. Kosova, yaklaşık 500 milyon tüketicinin oluşturduğu Avrupa Birliği ve komşu pazarlara ücretsiz erişime sahiptir.
Kosova Cumhuriyeti, yabancı yatırımları teşvik etmek ve yatırımcıları korumak amacıyla farklı ülkelerle ikili ticaret anlaşmaları imzalamıştır. Bu ülkeler arasında ABD, Belçika, Türkiye, Makedonya ve Katar bulunmaktadır.
Avukat Hüseyin ACAR
Reşit Hukuk & Danışmanlık Bürosu
Kurucu Avukat
